Oliva 1- Complexos 0

Valdesoto (otru día tornaremos más a fondo con estes reflexones) va marcar un enantes y un depués na historia de los Pueblos Exemplares. Desque nel 1990 apaez esti reconocimientu ye la primer vegada que'l pueblu gallardonáu s'enseña talocualo esiste: cola fuercia telúrica d'un vecindariu qu'amuesa con argullu cómo ye, como ríe, cómo fala. Eso que paez lo básico, y polo que se premia, nunca nun pasare con docenes de pueblinos reconocíos (munchos d'ellos quintasencia de l'Asturies más fonda y, nel so día a día, comprometida) que pal día de la visita de los reis, envede amosase cómo son, presumir de tolos aspectos de la so cultura, empezando pola llingua, manifestábense autocondicionaos d'una manera paleta pensando no qu'ellos pensaben que podía molestar a la familia real (familia que, por cierto, manifestó y evidenció, desque punxeron pie nes cais del pueblu, el so respetu, el so preste y la so almiración polo que Valdesoto ye) o (lo qu'aveza ser tovía más preocupante polo que contien de cutre reminiscencia ranciosa) a los sos voceros y palmeros. Esa tontuna autocensora acabose esti añu en Valdesoto y pa los restos…

A lo llargo de la perintensa xornada nun hubo representante vecinal que nun falare n'asturianu, compartiéronse montonera de conteníos socioculturales y rellacionales… Y too ensin complexos, bien a la contra. Y como exemplu pa remachar estes consideraciones la escelente 'comedia' (un concentráu resume de les Comedies que cada añu l'asociación El Cencerru estrena el primer domingu tres de pasar Reis n'antoxana la ilesia) qu'una vuelta más firmó José Ramón Oliva. Una minipieza, canónica nos sos postulaos y nos sos conteníos, onde'l de Carbayín pidió la oficialidá de la Llingua y nun dexó, como ye preceptivo, títere con cabeza nesi apuráu repasu de l'actualidá que son les Comedies. La piecina, bien escrita, bien estructurada, llingüísticamente irreprochable, ye la preba de que talentu (nesti casu'l d'Oliva, maraviosa y intelixente decantación del sintir del pueblu), sinceridá, honestidá, guapura y atracción van de la mano cuando nun pretendemos ser, nin más nin menos… que lo que humildemente somos.